„Poemat z kamienia” – Telcz

„Morawska Wenecja”, „Poemat z kamienia”, „Róża wodna”, „Perła płaskowyżu” – te i inne porównania odnoszą się do 6-tysięcznego miasteczka na południu Czech – Telcza, kolejnego miejsca z listy światowego dziedzictwa UNESCO. Miasteczko zaczęło się rozwijać w XIII w. w głównej mierze dzięki swojemu położeniu przy skrzyżowaniu dwóch ważnych dróg handlowych. W 1339 r. król przekazał miasto pod panowanie panów z Hradec, którzy wybudowali gotycki zamek z fortyfikacjami wodnymi. W największym stopniu wpłynął na wygląd miasta Zachariasz z Hradec, wielbiciel architektury renesansu – sprowadził on w XVI w.  architektów włoskich i przy ich pomocy przebudował zamek i centrum miasta. Telczański zamek przy zachodniej pierzei rynku uchodzi za jedną z najpiękniejszych siedzib magnackich w Czechach. Zachowały się w nim m.in. drewniane kasetonowe sufity i arkadowa galeria łącząca północne i południowe skrzydło. Przy rynku na uwagę zasługuje też XVI-wieczna fontanna oraz kościoły: późnogotyckie św. Ducha i św. Jakuba oraz barokowy Imienia Jezusowego (www.telc.eu)

W XVII/XVIII w. osiadł w mieście zakon Jezuitów, który również  - dzięki swoim inicjatywom budowlanym  - przyczynił się do obecnego wyglądu miasta. Architektoniczne centrum miasta zostało zamknięte w XIX w. i od tego czasu nie dokonano tam żadnych zmian budowlanych, wszelkie inwestycje prowadzone są poza centrum.

Miasto szczęśliwie uniknęło późniejszych wojen i pożarów. Przetrwał charakterystyczny, długi,  trójkątny rynek i domy z renesansowymi arkadami i szczytami (niektóre ozdobione sgraffito).  Od 1992 r.  miasto figuruje na liście dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Warto zwiedzić centrum tego miasteczka, rozpoczynając od zamku, potem przejść do parku przyzamkowego, obejrzeć cały kompleks zabudowań jezuickich (kościół, kolegium, gimnazjum, probostwo),  ratusz i przepiekne kamieniczki na rynku (największą wartość architektoniczną posiadają kamienice nr 15, 32, 39, 43-45, 47, 59, 61, 62, 71, za: www.telc.eu), bramy do miasta.  Przybliżona długość trasy - 2 km. Nie jest to wyczerpujący spacer, natomiast wrażenia – z pewnością niezapomniane.